Νέα Ελληνικά 2010

Τα σχόλια που κατέθεσε η Νέα Κίνηση Καθηγητών στο ΚΔΣ του Συνδέσμου Ελλήνων Κυπρίων Φιλολόγων για τα θέματα των Νέων Ελληνικών των Παγκύπριων Εξετάσεων 2010:

Συσχετισμός περιεχομένου – διδακτέας ύλης: Όλα τα ερωτήματα κινήθηκαν στο πλαίσιο της διδαχτέας ύλης. Το άγνωστο δοκίμιο, όπως δόθηκε διασκευασμένο από τους θεματοθέτες, πραγματευόταν θεματολογία οικεία στους μαθητές/τριες της Γ΄Λυκείου. Αναλόγως και το θέμα της έκθεσης, ήταν σαφές και ανταποκρινόταν σε ζητούμενα με τα οποία οι μαθητές/τριες είχαν ασχοληθεί στο πλαίσιο του μαθήματος των Νέων Ελληνικών, ενώ παράλληλα ανακαλούσε γνώσεις αποκτημένες και από άλλα μαθήματα καθώς και προσωπικές εμπειρίες. Παρ’όλα αυτά, αρκετοί υποψήφιοι θεώρησαν ότι η διατύπωση συγκεκριμένων πτυχών του θέματος (συνέπειες της τεχνολογικής ανάπτυξης στην παιδεία, την ιατρική και την οικονομία) περιόριζε τις δυνατότητες ανάπτυξης του θέματος των συνεπειών της τεχνολογίας. Αδυναμία παρουσίασαν οι μαθητές στο συσχετισμό τεχνολογίας-οικονομίας, ενώ, όπως αναφέρουν οι βαθμολογητές, οι περισσότεροι υποψήφιοι αντιμετώπισαν πολύ επιφανειακά τις επιδράσεις της τεχνολογικής ανάπτυξης στην οικονομία, οδηγούμενοι ως επί το πλείστον σε λανθασμένα συμπεράσματα και ανεδαφικές διαπιστώσεις. (π.χ. η κατανάλωση, ως αποτέλεσμα της τεχνολογικής ανάπτυξης, κάνει όλους τους ανθρώπους οικονομικά πιο εύρωστους). Οι βαθμολογητές παρατήρησαν αρκετά μεγάλη σύγκλιση στις βαθμολογίες σημαντικού αριθμού γραπτών, κυρίως στα σημεία του περιεχομένου και της δομής (σύνολο 24/100 μονάδες), γεγονός που αποδίδεται στη σχετική ευκολία του θέματος. (Κατά πόσον πράγματι παρατηρήθηκε σύγκλιση στις βαθμολογίες στα δύο αυτά σημεία και κατά πόσον αυτό είναι θεμιτό, αυτό μπορεί να κριθεί από την Υπηρεσία Εξετάσεων.)

Διατύπωση –βαθμός δυσκολίας: Τα ερωτήματα ήταν διατυπωμένα με σαφήνεια και μπορούσαν να γίνουν κατανοητά από όλους τους μαθητές. Δεν παρατηρήθηκε κανένας βαθμός δυσκολίας όσον αφορά στην κατανόηση των ζητουμένων των γραπτού, και αυτό τιμά τους θεματοθέτες.

Η γλώσσα του άγνωστου κειμένου ήταν επίσης κατανοητή και ανταποκρινόταν στο γλωσσικό επίπεδο που δυνητικά έχουν κατακτήσει όλοι οι μαθητές. Σχολιάστηκε από πολλούς φιλολόγους ως αρκετά απλή, ενώ το επίπεδο του λόγου κρίθηκε ως μάλλον χαμηλό για παγκύπριες εξετάσεις, με αποτέλεσμα αφενός να δίνεται η δυνατότητα σε όλους τους υποψήφιους να απαντήσουν στις ασκήσεις του α’ μέρους και αφετέρου να μην επιτρέπει μεγάλες διαφοροποιήσεις στη βαθμολογία των γραπτών.

Είδη ασκήσεων: Απογοήτευση αισθάνονται αρκετοί Φιλόλογοι για το γεγονός ότι ούτε φέτος οι θεματοθέτες δεν “τόλμησαν” να συμπεριλάβουν στις ασκήσεις του α΄μέρους ένα συλλογισμό, αλλά αντίθετα περιορίστηκαν να δώσουν πολύ εύκολες και μάλλον μηχανιστικές ασκήσεις τεχνικής, αναιρώντας ουσιαστικά τις προσπάθειες εκπαιδευτικών και εκπαιδευομένων να κατακτήσουν εις βάθος τις τεχνικές της πειθούς και να αναπτύξουν περαιτέρω την κριτική τους σκέψη σε όλη τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς. Αν και οι Φιλόλογοι κατανοούν τις προθέσεις των θεματοθετών να δώσουν ασκήσεις στις οποίες όλοι οι υποψήφιοι να μπορούν να ανταποκριθούν, έχοντας αναλώσει οι ίδιοι με τους μαθητές τους πολλές διδακτικές περιόδους στην κατανόηση της συλλογιστικής πορείας και στην αναζήτηση της λογικής ορθότητας ενός κειμένου, θεωρούν ότι θα έπρεπε να δοθεί ένα σχετικό με τους συλλογισμούς ερώτημα (και μάλιστα όχι τυποποιημένο), ούτως ώστε να διαφοροποιηθούν οι βαθμοί των υποψηφίων για τις θέσεις στα ΑΕΕΙ, και ιδιαίτερα οι ψηλοί βαθμοί που καθορίζουν την πρόσβαση σε “περιζήτητες θέσεις”. Πέραν τούτου, όμως, η ανησυχία των Φιλολόγων έγκειται στο γεγονός ότι η συστηματική απουσία τέτοιων ασκήσεων από το γραπτό των Παγκύπριων Εξετάσεων, θα οδηγήσει τους μαθητές σε απαξίωση ενός ιδιαίτερα σημαντικού μέρους της διδακτέας ύλης, το οποίο στοχεύει στην άσκηση της κριτικής τους ικανότητας.

Λογοτεχνία

Σαφής διατύπωση ερωτημάτων, ζητήματα γνωστά, καμία έκπληξη. Όλοι όσοι διάβασαν μπορούσαν να γράψουν και να εξασφαλίσουν όλες τις μονάδες του Δ μέρους. Σύμφωνα με τις οδηγίες διόρθωσς (δεν ήαν ιδιαίτερα απαιτητικές), ευνοήθηκαν κυρίως οι μέτριοι μαθητές, ενώ δόθηκε μεγάλη δυνατότητα και στους αδύνατους να πάρουν μονάδες,. Αντιθέτως, αυτοί που εμβάθυναν περισσότερο, ενώ πήραν τις μονάδες τους, δε διαφοροποιήθηκαν ιδιαίτερα στη βαθμολογία από εκείνους που έγραψαν απλώς “τα απαραίτητα”. Οι Φιλόλογοι θεωρούν ότι δόθηκαν πολλές μονάδες στον Ονήσιλο (12/30), ενώ η πρώτη και η δεύτερη ερώτηση παρουσίαζαν σημεία αλληλοκάλυψης. Αναφορικά με την ερώτηση της “Σοροκάδας” που αφορούσε στη στάση των Ελλήνων απέναντι στους Αμερικάνους, εκφράστηκαν κάποιες διαφωνίες με τη λύση που έδωσαν οι θεματοθέτες, η οποία κρίθηκε ως επιφανειακή, εφόσον δεν έλαβε υπόψη το ιστορικό-πολιτικό συγκείμενο. Οι ερωτήσεις του λογοτεχνικού βιβλίου κρίθηκαν ως ικανοποιητικές, αφού έδιναν δυνατότητα σε όλους να γράψουν, αλλά και σε αυτούς που διάβασαν με προσοχή το βιβλίο να διακριθούν με πιο ουσιαστικές απαντήσεις.

Γενικό σχόλιο: Το γραπτό ήταν γενικά καλό, μάλλον εύκολο χωρίς λάθη και αδυναμίες στη διατύπωση. Οι υποψήφιοι που διάβασαν μπορούσαν να γράψουν. Ωστόσο, το γραπτό θα μπορούσε να έχει κάποιο μεγαλύτερο βαθμό δυσκολίας σε ορισμένα σημεία, ώστε να δοθεί δυνατότητα για μεγαλύτερες διαφοροποιήσεις στη βαθμολογία, κυρίως ανάμεσα στα άριστα και στα πολύ καλά γραπτά. Τα θέματα ευνόησαν μάλλον τους μέτριους μαθητές, βοήθησαν τους αδύνατους, αλλά περιόρισαν σε κάποιο βαθμό τις δυνατότητες των πολύ καλών μαθητών να επεκτείνουν περισσότερο και να αναδείξουν το βάθος της σκέψης τους.

Δεν θα πρέπει να μας παρασύρει ο μέσος όρος των αποτελεσμάτων, ένας αριθμός καθόλου αξιόπιστος, ο οποίος δε λαμβάνει υπόψη το γεγονός ότι όλοι ανεξαίρετα οι μαθητές εξετάζονται υποχρεωτικά στα Νέα Ελληνικά, ανεξαρτήτως των προθέσέων τους για απόλυση ή πρόσβαση στα ΑΕΕΙ, με όσα αυτό συνεπάγεται.

Το ερώτημα που μένει με το τέλος των εξετάσεων είναι κατά πόσον ένα σχετικά εύκολο γραπτό θα ενθαρρύνει τους μαθητές της επόμενης χρονιάς στο να μελετούν, εφόσον προφανώς διαβάζοντας μπορούν να γράψουν καλά ή γενικώς οδηγεί σε απαξίωση του γλωσσικού μαθήματος, αφού τα θέματα χρόνο με το χρόνο γίνονται ολοένα και πιο εύκολα.